Risico's bij een potje voetbal?

 

Het weekend staat voor de deur en waarschijnlijk sta je zelf of jouw kinderen weer te popelen om een voetbalwedstrijdje te spelen. Jong en oud brengen immers weer vele uurtjes door op de velden.

Misschien is dit op natuurgras, maar een steeds groter wordende kans dat dit op kunstgras is. Kunstgras heeft vele voordelen, zoals minder onderhoud, langer bespeelbaar en egaler. Er blijken echter ook grote nadelen aan te kleven.

Wist je dat je op kunstgras, dat je in de reguliere winkel koopt, niet zondermeer kunt voetballen? Kunstgras is ‘te snel’ en de bal stuitert te hard in verhouding tot het spel op natuurgras. Om de eigenschappen van natuurgras zoveel mogelijk na te bootsen wordt het kunstgras ingestrooid met korrels. Meestal is dit, al dan niet uit kostenoverwegingen, rubbergranulaat bestaande uit gemalen autobanden.

Maar wist je ook dat de (chemische) samenstelling van dit granulaat meestal niet bekend is? Wist je dat er in sommige gevallen ook andere rubber(achtige) stoffen in verwerkt worden?

Naar nu blijkt lopen de spelers op dergelijke velden mogelijk (gezondheids)risico’s. Doordat er momenteel nog te weinig onderzoek heeft plaatsgevonden kan hierop echter nog geen eenduidig antwoord worden gegeven. Inmiddels heeft het RIVM wel opdracht gekregen om hiernaar verder onderzoek te doen dat eind 2016/begin 2017 gereed zou moeten zijn.

Wat echter tot nog toe niet is belicht is het risico op vervolgschade. Vervolgschade zul je misschien denken, hoe dat zo?

Het aanleggen van een kunstgrasveld met instrooien van rubbergranulaat kent nog meer risico’s. Wat dacht je van een verspreidingsrisico? De korrels blijven aan kleren en schoeisel hangen, worden mogelijk door machines verspreidt en ook door het spelen op het veld blijven de korrels niet op hun plek liggen. Logisch gevolg hiervan is dat de directe omgeving van de velden ‘besmet’ raakt.

Welke gevolgen kan dit hebben?
Doordat het rubbergranulaat zich naar de omgeving kan verspreiden, kan het op die wijze in de bodem terecht komen. Ook door (jarenlange) invloeden van het weer op deze korrels kunnen er stoffen vrijkomen die in de bodem terecht kunnen komen. Te denken valt hierbij onder andere aan PAK’s en metalen. Deze stoffen kunnen via hemelwater in de bodem onder de velden, maar ook in de directe omgeving terecht komen. Inmiddels is dat door onderzoek ook reeds aangetoond.

Wie is primair verantwoordelijk?
Als je kunstgras met rubbergranulaat toe wilt passen zijn de producent en toepasser primair verantwoordelijk voor een veilige en milieuverantwoorde toepassing. Dit is in lijn met de zorgplicht uit de Wet bodembescherming.

De zorgplicht (artikel 13 Wet bodembescherming) is als volgt omschreven:
“Ieder die op of in de bodem handelingen verricht als bedoeld in de artikelen 6 tot en met 11 en die weet of redelijkerwijs had kunnen vermoeden dat door die handelingen de bodem kan worden verontreinigd of aangetast, is verplicht alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem kunnen worden gevergd, teneinde die verontreiniging of aantasting te voorkomen, dan wel indien die verontreiniging of aantasting zich voordoet, de verontreiniging of de aantasting en de directe gevolgen daarvan te beperken en zoveel mogelijk ongedaan te maken. Indien de verontreiniging of aantasting het gevolg is van een ongewoon voorval, worden de maatregelen onverwijld genomen.”

Samengevat en concluderend komt het er feitelijk op neer dat de eigenaar/gebruiker van dergelijke sportvelden tussen nu en de toekomst zal moeten aantonen dat deze handelingen niet tot een bodemverontreiniging (aantasting) heeft geleidt.

De kans dat dit wél tot een bodemverontreiniging heeft geleidt is echter groot aanwezig, met alle gevolgen van dien!

Wegen de besparingen van aanleg en voordelen van het spelen op kunstgras met rubbergranulaat strooisel op tegen het risico?

In het onderstaande laten wij de gezondheidsrisico’s nog even buiten beschouwing, daar zijn andere specialisten voor. Wij gaan alleen kort in op de financiële risico’s en doen dat aan de hand van een voorbeeld.

Stel nu dat je een (klein) sportveld hebt van 60 x 100 m. Hier omheen liggen tegels en groenstroken. Voor het gemak gaan wij er vanuit dat, door het jarenlange gebruik, alleen de eerste 10 cm van het sportveld zelf verontreinigd is geraakt (metalen en/of PAK’s) en de omgeving niet. Gelet op artikel 13 van de Wet bodembescherming dien je deze laag te verwijderen en af te voeren. Je moet de aantasting immers ongedaan maken. Dit betekent dat je circa 600 m3 grond, zijnde 600 m3 x 1,7 ton/m3 = 1.020 ton af dient te voeren.

Zonder onderzoekskosten, begeleiding, transport en aanvullen betekent alleen dit al een kostenpost van 1.020 ton x €40,-/ton = € 40.800,-.

Wat te denken van de afvoerkosten van kunstgras met rubbergranulaat. Mogelijk dien je dit, op basis van de samenstelling, af te voeren als chemisch afval.

Wat in het begin als een ‘koopje’ overkomt kan je op de langere termijn nog duur komen te staan.

In de praktijk zien wij vaak beslissingen en besluitvorming waarbij de hierboven beschreven aspecten en risico’s niet of niet juist worden meegewogen. Je wilt de volgende generatie toch niet opschepen met een nieuw gecreëerd probleem?

Goed advies in een vroegtijdig stadium blijkt ook hierbij van cruciaal belang.

Heb je nog vragen, neem dan vrijblijvend contact op met ons.